Het is alweer een tijdje geleden dat ik hier een blogje plaatste. Nou geldt over het algemeen geen nieuws = goed nieuws, maar toch. Belangrijkste reden voor het uitblijven van updates was omdat ik Thijmen's uitspraak zo mooi vond. Hoe fijn is het als je het gevoel hebt dat je papa altijd lacht?
Het gaat goed met ons, al is het wel tijd voor vakantie. Het is een pittig jaar geweest, en we hebben alle drie behoefte aan rust. Gelukkig wordt dat geregeld, dus dat komt helemaal goed. Ik merk dat we op zich redelijk in ons vel zitten, maar dat de decembermaand toch wel heel tastbaar maakt dat we niet compleet zijn en dat we dat ook zo voelen. Overal waar je komt wordt je geconfronteerd met gelukkige gezinnetjes (of zo lijkt het in ieder geval). En er zijn zoveel 'mis' momenten, momenten waar hij gewoon bij had moeten zijn; Thijmens verjaardag, Jasmijns hoofdrol in een theatervoorstelling van school, de bijzondere periode rondom Sinterklaas, de sneeuw van begin december en zo kan ik nog wel even doorgaan...
Jasmijn gaat lekker; ze heeft het goed naar haar zin in de klas, heeft leuke vriendinnetjes, is leergierig, zit inmiddels op zwemles en op turnen en ze vindt beide het einde. Bij vlagen lijkt het al zo'n groot meisje dat heerlijk ongecompliceerd in het leven staat, maar toch... ze is heel wijs, is heel gevoelig voor emoties om haar heen en ze mist haar papa heel erg. Ze heeft het er wel minder vaak over, ze houdt het verdriet een beetje bij haarzelf. Wil er, zeker als ze verdrietig is, ook niet echt met me over praten. 'Daar word ik verdrietig van en dat wil ik niet,' zegt ze dan. Dat vind ik best moeilijk. Moet ik het gesprek nou wel aangaan/doorzetten of juist niet? Ik geef vaak aan dat ik Patrick ook mis, maar dat ik dan juist aan leuke dingen van/met hem denk, maar dat vindt ze moeilijk... Als ze aan Patrick denkt, denkt ze aan hun laatste uur. En dat beeld staat natuurlijk wel heel ver af van leuke dingen doen/lekker samen een ijsje eten.
Thijmen is echt een heerlijk mannetje; grappig en ontzettend lief. Maar ook driftig en enorm koppig. Dat wordt nog wat later ;-) Ook hij is heel erg bezig met het overlijden van Patrick. Stelt veel vragen, hij probeert echt uit te vinden hoe het nou zit met zijn papa. 'Zit papa in het papa-kerkje (waar de uitvaart was)? Waarom komt hij dan niet naar huis?'. 'Maak-mensen kunnen alles maken, dus ook mijn papa. Wanneer is hij dan aan de beurt?'. 'Als je dood bent, ben je een ster. Maar waarom is mijn papa dan dood?'. Ook droomt hij momenteel heel veel, en blijkbaar ook over Patrick. Dan wordt hij huilend wakker en vraagt hij waarom papa altijd weggaat en nooit terugkomt. Hartverscheurend zijn dat soort momenten, maar ik hou me maar voor dat het goed is dat hij er in ieder geval over praat... Zeker als Thijmen boos is, moeten alles en iedereen het ontgelden; óók de papa-kerk. Daar moet ik nog wel eens om gniffelen; niets mis met de hechting aan zijn papa denk ik dan maar...
Nog even en het is 2013. Het jaar waarin ik niet meer kan zeggen 'vorig jaar', dat het echt klinkt alsof het al veel langer geleden is dan het voelt. Een tweede kerst en Oud&Nieuw zonder. Maar toch, we hebben de weg omhoog gevonden en ik hoop dat we die nog even vasthouden!
Vrij vroeg, maar toch alvast de beste wensen voor 2013. Maak er een mooi jaar van; tijd is te waardevol om hem ongemerkt door je vingers te laten glippen.
Liefs, Michelle
woensdag 19 december 2012
vrijdag 5 oktober 2012
'Mijn papa is een foto die altijd lacht' - terugblik op afgelopen zomer
Nu de herfst is ingetreden, voelt het als een goed moment om toch een beetje terug te kijken op afgelopen maanden. Het is deze zomer allemaal een beetje anders gelopen dan verwacht door mijn blessure. Maar ik ben nu ruim een maand uit het gips en het gaat gelukkig steeds beter met mijn voet. Nog niet helemaal pijn- of klachtenvrij maar ik heb er alle vertrouwen in dat het goed gaat komen.
De achillespeesblessure en -operatie waren natuurlijk niet echt handig maar er zitten gelukkig ook positieve randjes aan. Vooraf was dit mijn grote angstvisioen: wat nou als er iets met mij gebeurt, dat kan gewoon niet... Maar het is gebeurd, en met dank aan heel veel vrienden en familie draaide de wereld gewoon door. Het geeft mij vertouwen dat ik er niet alleen voor sta. En, heel belangrijk; het geeft de kindjes vertrouwen dat als er iets gebeurt, het ook weer goed kan komen. Dat is niet de ervaring met artsen en ziekenhuizen die zij - en dan met name Jasmijn - hebben, maar wel eentje die ze weer moeten krijgen.
Onze zomer heeft zich met name afgespeeld rondom het huis. Gelukkig werkte het weer redelijk mee en wat hebben we enorm genoten van de tuin. Wat is het toch een goede beslissing geweest om te verhuizen vorig jaar! De drie weken Frankrijk zaten er helaas niet in, maar ik denk niet dat de kindjes het heel erg gemist hebben. Jasmijn is een klein weekje met Jolien, een schoolvriendinnetje, mee op vakantie geweest en de logeerpartijtjes die ze allebei gehad hebben zijn niet op 1 hand te tellen.
En toen werd het augustus... Een maand die ik heel intens heb beleefd. Elke dag stond in het teken van 2011; wie kwamen er die dag op bezoek, wat gebeurde er die dag, hoe was de gezondheid, het gevoel... Heel confronterend maar ook wel heel mooi. Gek genoeg had ik minder moeite met de datum 'de 18e', maar des te meer met de laatste donderdag. Voor mijn gevoel heb ik, zeker 's middags, iedere minuut voelen passeren. Met het dieptepunt rond 17.45 uur... Zoals gezegd had ik dat minder met de 18e, maar ja, het contrast met 2011 kon bijna niet groter zijn. Toen was het miezerige doordeweekse dag waarbij pas op het eind een voorzichtig zonnetje doorbrak. 2012 was een weekenddag met tropische temperaturen...
Vrijdagavond had ik eindelijk de moed om de film te bekijken die Patrick samen met Erik-Jan eind 2009/begin 2010 heeft gemaakt voor de kindjes. En wat ben ik blij dat ik dat gedaan heb. Het was heel fijn om Patrick weer even te zien en te horen vertellen; de twinkel in zijn ogen, de lach in zijn stem. Fantastisch om hem weer even zo dichtbij te voelen. Misschien dat de 18e daarom wel 'mee viel', omdat hij zo dichtbij voelde. En, heel raar, maar ik voelde me de 19e een beetje opgelucht. We hebben het eerste jaar gehad en het gaat goed met ons. Ik denk niet dat het 'minder heftig' wordt nu het tweede jaar is aangebroken, maar juist door dat te accepteren komt er iets meer ruimte.
De kindjes & hun papa
Patrick zit in ons, is onderdeel van ons. Wordt iedere dag en iedere mijlpaal gemist. Het zindelijk worden van Thijmen, Jasmijn haar eerste zwemles. Maar ondanks dat hij er niet fysiek bij is, ís hij er wel. Jasmijn en Thijmen hebben een papa. Een papa waar ik het veel over heb, maar zij ook!
Jasmijn heeft het vooral over dood en wil weten hoe het feitelijk werkt met 'dood gaan/zijn'. Hoe word je een ster? Hoe kom je in de lucht? Hoe weet ik welke ster papa is? En dat het zielig is dat zij geen papa heeft. Dat ze eigenlijk wel een nieuwe papa wil, maar dat moet dan wel Patrick zijn. Gewoon omdat ze hem mist. Ze voelt zich ook wel vaak verdrietig, moet soms huilen in bed. Vraagt regelmatig of ze foto's en filmpjes van hem mag zien en wil verhalen van Patrick en haar samen horen. Het is ook altijd een gespreksonderwerp als er vriendjes of vriendinnetjes komen spelen; omdat zij erover beginnen of omdat ze er een rollenspel omheen verzinnen.
Een paar weken geleden moest Joyce een van haar katjes heel onverwacht in laten slapen. Wij zijn 's middags even met zijn drieen naar haar toe gegaan, en al op de trap vroeg Jasmijn aan Joyce wat er was gebeurd. 'De poes was een beetje ziek', legde mijn zus uit. Daarop werd Jasmijn boos; 'niet waar, als je een beetje ziek bent ga je niet dood, dan ben je heel erg ziek!'
Bij Thijmen lijkt het wel dat nu hij beter kan praten, duidelijker kan maken wat hij bedoelt, het er bij hem uitkomt. Hij kan soms ook echt boos op zijn papa zijn; dan vindt hij dat de foto weg moet en dan vindt hij papa stom. Maar mijn 'papa-ketting' (medaillon) krijgt wel heel vaak kusjes, en dan met name 'ondersteboven papa' (als de fotootjes op zijn kop staan). Dat vindt Thijmen echt heel erg grappig. Thijmen is ook heel erg aan het vergelijken; als hij in de supermarkt een kindje van zijn leeftijd (en dan het liefst een 'jommetje') ziet met een papa, dan loopt hij daar altijd op af. Vraagt hij of dat zijn papa is, en als het beaamd wordt zegt hij gelijk dat zijn papa dood is. En het liefst gaat hij dan een beetje uitsloven of een kunstje doen. Pas vroeg een papa een beetje overrompeld of dat echt was, en wie zijn papa was en toen antwoorde hij - zo mooi! - 'mijn papa is een foto die altijd lacht'.
De achillespeesblessure en -operatie waren natuurlijk niet echt handig
Onze zomer heeft zich met name afgespeeld rondom het huis. Gelukkig werkte het weer redelijk mee en wat hebben we enorm genoten van de tuin. Wat is het toch een goede beslissing geweest om te verhuizen vorig jaar! De drie weken Frankrijk zaten er helaas niet in, maar ik denk niet dat de kindjes het heel erg gemist hebben. Jasmijn is een klein weekje met Jolien, een schoolvriendinnetje, mee op vakantie geweest en de logeerpartijtjes die ze allebei gehad hebben zijn niet op 1 hand te tellen.
En toen werd het augustus... Een maand die ik heel intens heb beleefd. Elke dag stond in het teken van 2011; wie kwamen er die dag op bezoek, wat gebeurde er die dag, hoe was de gezondheid, het gevoel... Heel confronterend maar ook wel heel mooi. Gek genoeg had ik minder moeite met de datum 'de 18e', maar des te meer met de laatste donderdag. Voor mijn gevoel heb ik, zeker 's middags, iedere minuut voelen passeren. Met het dieptepunt rond 17.45 uur... Zoals gezegd had ik dat minder met de 18e, maar ja, het contrast met 2011 kon bijna niet groter zijn. Toen was het miezerige doordeweekse dag waarbij pas op het eind een voorzichtig zonnetje doorbrak. 2012 was een weekenddag met tropische temperaturen...
Vrijdagavond had ik eindelijk de moed om de film te bekijken die Patrick samen met Erik-Jan eind 2009/begin 2010 heeft gemaakt voor de kindjes. En wat ben ik blij dat ik dat gedaan heb. Het was heel fijn om Patrick weer even te zien en te horen vertellen; de twinkel in zijn ogen, de lach in zijn stem. Fantastisch om hem weer even zo dichtbij te voelen. Misschien dat de 18e daarom wel 'mee viel', omdat hij zo dichtbij voelde. En, heel raar, maar ik voelde me de 19e een beetje opgelucht. We hebben het eerste jaar gehad en het gaat goed met ons. Ik denk niet dat het 'minder heftig' wordt nu het tweede jaar is aangebroken, maar juist door dat te accepteren komt er iets meer ruimte.
De kindjes & hun papa
Patrick zit in ons, is onderdeel van ons. Wordt iedere dag en iedere mijlpaal gemist. Het zindelijk worden van Thijmen, Jasmijn haar eerste zwemles. Maar ondanks dat hij er niet fysiek bij is, ís hij er wel. Jasmijn en Thijmen hebben een papa. Een papa waar ik het veel over heb, maar zij ook!
Jasmijn heeft het vooral over dood en wil weten hoe het feitelijk werkt met 'dood gaan/zijn'. Hoe word je een ster? Hoe kom je in de lucht? Hoe weet ik welke ster papa is? En dat het zielig is dat zij geen papa heeft. Dat ze eigenlijk wel een nieuwe papa wil, maar dat moet dan wel Patrick zijn. Gewoon omdat ze hem mist. Ze voelt zich ook wel vaak verdrietig, moet soms huilen in bed. Vraagt regelmatig of ze foto's en filmpjes van hem mag zien en wil verhalen van Patrick en haar samen horen. Het is ook altijd een gespreksonderwerp als er vriendjes of vriendinnetjes komen spelen; omdat zij erover beginnen of omdat ze er een rollenspel omheen verzinnen.
Een paar weken geleden moest Joyce een van haar katjes heel onverwacht in laten slapen. Wij zijn 's middags even met zijn drieen naar haar toe gegaan, en al op de trap vroeg Jasmijn aan Joyce wat er was gebeurd. 'De poes was een beetje ziek', legde mijn zus uit. Daarop werd Jasmijn boos; 'niet waar, als je een beetje ziek bent ga je niet dood, dan ben je heel erg ziek!'
Bij Thijmen lijkt het wel dat nu hij beter kan praten, duidelijker kan maken wat hij bedoelt, het er bij hem uitkomt. Hij kan soms ook echt boos op zijn papa zijn; dan vindt hij dat de foto weg moet en dan vindt hij papa stom. Maar mijn 'papa-ketting' (medaillon) krijgt wel heel vaak kusjes, en dan met name 'ondersteboven papa' (als de fotootjes op zijn kop staan). Dat vindt Thijmen echt heel erg grappig. Thijmen is ook heel erg aan het vergelijken; als hij in de supermarkt een kindje van zijn leeftijd (en dan het liefst een 'jommetje') ziet met een papa, dan loopt hij daar altijd op af. Vraagt hij of dat zijn papa is, en als het beaamd wordt zegt hij gelijk dat zijn papa dood is. En het liefst gaat hij dan een beetje uitsloven of een kunstje doen. Pas vroeg een papa een beetje overrompeld of dat echt was, en wie zijn papa was en toen antwoorde hij - zo mooi! - 'mijn papa is een foto die altijd lacht'.
zaterdag 18 augustus 2012
IM Patrick
Lieve allemaal,
Vandaag is het één jaar geleden dat Patrick is overleden.
Wat kan ik nou zeggen; het is een rare dag... Met hele verdrietige herinneringen, maar ook hele mooie en waardevolle.
Ik vind het een bizar gegeven, dat er een jaar voorbij is. Al 1 jaar. Pas 1 jaar. Met rouw zeggen 'ze' dat de seizoenen er over heen moeten gaan, dat je alles een eerste keer alleen gedaan moet hebben. Maar eerlijk gezegd denk ik niet dat morgen anders is dan vandaag, of gister. Wel is het zo dat we er overall weer wat beter in zitten; dat het verlies van Patrick niet minder voelt, maar dat er ook weer ruimte is voor andere dingen. Net alsof ik geaccepteerd heb dat het verlies er altijd zal zijn, dat het geen kwestie is van verwerken en klaar, maar van acceptatie. Acceptatie, aanpassen en doorgaan. Genieten van hoe goed de kindjes het doen, hoe goed we het samen doen, wat een super waardevol netwerk van familie en vrienden we om ons heen verzameld hebben. Dat we, hoewel het soms heel eenzaam voelt, we niet alleen zijn. Eerder het tegenovergestelde!
Op het blog heb ik de IM pagina aangepast, met daarin mooie herinneringen aan Patrick. Aanvullen staat vrij!
Heel erg bedankt voor alle steun, liefde en luisterende oren. Zonder jullie zou het allemaal echt een stuk minder zijn!
Liefs, Michelle, Jasmijn & Thijmen
Ik vind het een bizar gegeven, dat er een jaar voorbij is. Al 1 jaar. Pas 1 jaar. Met rouw zeggen 'ze' dat de seizoenen er over heen moeten gaan, dat je alles een eerste keer alleen gedaan moet hebben. Maar eerlijk gezegd denk ik niet dat morgen anders is dan vandaag, of gister. Wel is het zo dat we er overall weer wat beter in zitten; dat het verlies van Patrick niet minder voelt, maar dat er ook weer ruimte is voor andere dingen. Net alsof ik geaccepteerd heb dat het verlies er altijd zal zijn, dat het geen kwestie is van verwerken en klaar, maar van acceptatie. Acceptatie, aanpassen en doorgaan. Genieten van hoe goed de kindjes het doen, hoe goed we het samen doen, wat een super waardevol netwerk van familie en vrienden we om ons heen verzameld hebben. Dat we, hoewel het soms heel eenzaam voelt, we niet alleen zijn. Eerder het tegenovergestelde!
Op het blog heb ik de IM pagina aangepast, met daarin mooie herinneringen aan Patrick. Aanvullen staat vrij!
Heel erg bedankt voor alle steun, liefde en luisterende oren. Zonder jullie zou het allemaal echt een stuk minder zijn!
Liefs, Michelle, Jasmijn & Thijmen
woensdag 1 augustus 2012
Augustus 2011 - de omslag
Het is weer een nieuwe maand... Augustus. Gelijk denk ik terug aan augustus 2011. De heftigste en meest emotionele maand uit mijn - ons - leven vol met dubbele emoties. Want natuurlijk is daar het enorme verlies na het overlijden van Patrick, maar ook de intensiteit, warmte en allesoverheersende liefde die zo tastbaar was in de laatste weken. En de opluchting en blijdschap dat Patrick niet langer hoefde af te zien.
(Maandag) 1 augustus was vorig jaar de laatste 'onbezorgde' dag. Na een heel heftig weekend, met vermoedelijk een bloeding in de lever op zondag, ging het die maandag iets beter; minder pijn en een gezondere kleur. De huisarts was 's ochtends gekomen en ook de prikdienst om zijn bloedwaardes te controleren. Ze hadden eigenlijk vrijdag zullen komen, maar waren niet geweest. De rest van de dag was redelijk rust. Met de huisarts hebben we het nog maar een keer gehad over een bed in de woonkamer, voor overdag. Patrick wilde het eigenlijk nog niet, was bang voor de mogelijke implicaties en de onvermijdelijke stap terug, maar liet zich wel vermurwen.
Dinsdag 2 augustus werd hij wakker en had totaal geen kracht meer in zijn lichaam. Hij kon niet eens meer gaan zitten. We hebben Lot nog gebeld, voor tips en adviezen. Na dat telefoontje ging de deurbel; de huisarts stond onverwacht voor de deur. De uitslag van het bloedprikken was binnen en die was dramatisch. Zijn HB was veel te laag en we moesten direct naar het ziekenhuis voor een drievoudige bloedtransfusie... Achteraf is dat de laatste keer dat Patrick boven is geweest; dat we samen in ons bed hebben geslapen.
Donderdag mocht hij weer naar huis. Er was heel veel veranderd. Na het nieuwe bloed voelde hij zich wel beter, maar er was ook iets geknapt. Als geen ander realiseerde hij zich de uitzichtloosheid van zijn situatie. Patrick was moe, doodmoe. En klaar.
Die middag hebben wij het voor het eerst heel serieus over euthanasie gehad. Niet voor op de lange termijn, maar voor 'binnenkort'. Zelf hoopten we het nog wel anderhalve maand te kunnen rekken, maar het was een kwestie van weken geworden, niet van maanden. Op vrijdagochtend hebben we het ook met de huisarts besproken; nog niet concreet, maar al wel dat het daar binnenkort op uit ging draaien.
Het is allemaal veel sneller gegaan dan wij zelf ook gedacht hadden. De valpartij op zaterdagochtend, de laatste keer dat Patrick zelfstandig uit bed was gekomen, heeft daar volgens mij best een rol in gespeeld... Het maakte extreem zichtbaar hoe hard Patrick achteruit ging en hoe snel hij minder zelf kon doen. Fysiek was het klaar. En door het omvallen was er ook angst ingeslopen. Angst en daarmee een bevestiging van zijn gevoel 'het is genoeg'...
(Maandag) 1 augustus was vorig jaar de laatste 'onbezorgde' dag. Na een heel heftig weekend, met vermoedelijk een bloeding in de lever op zondag, ging het die maandag iets beter; minder pijn en een gezondere kleur. De huisarts was 's ochtends gekomen en ook de prikdienst om zijn bloedwaardes te controleren. Ze hadden eigenlijk vrijdag zullen komen, maar waren niet geweest. De rest van de dag was redelijk rust. Met de huisarts hebben we het nog maar een keer gehad over een bed in de woonkamer, voor overdag. Patrick wilde het eigenlijk nog niet, was bang voor de mogelijke implicaties en de onvermijdelijke stap terug, maar liet zich wel vermurwen.
Dinsdag 2 augustus werd hij wakker en had totaal geen kracht meer in zijn lichaam. Hij kon niet eens meer gaan zitten. We hebben Lot nog gebeld, voor tips en adviezen. Na dat telefoontje ging de deurbel; de huisarts stond onverwacht voor de deur. De uitslag van het bloedprikken was binnen en die was dramatisch. Zijn HB was veel te laag en we moesten direct naar het ziekenhuis voor een drievoudige bloedtransfusie... Achteraf is dat de laatste keer dat Patrick boven is geweest; dat we samen in ons bed hebben geslapen.
Donderdag mocht hij weer naar huis. Er was heel veel veranderd. Na het nieuwe bloed voelde hij zich wel beter, maar er was ook iets geknapt. Als geen ander realiseerde hij zich de uitzichtloosheid van zijn situatie. Patrick was moe, doodmoe. En klaar.
Die middag hebben wij het voor het eerst heel serieus over euthanasie gehad. Niet voor op de lange termijn, maar voor 'binnenkort'. Zelf hoopten we het nog wel anderhalve maand te kunnen rekken, maar het was een kwestie van weken geworden, niet van maanden. Op vrijdagochtend hebben we het ook met de huisarts besproken; nog niet concreet, maar al wel dat het daar binnenkort op uit ging draaien.
Het is allemaal veel sneller gegaan dan wij zelf ook gedacht hadden. De valpartij op zaterdagochtend, de laatste keer dat Patrick zelfstandig uit bed was gekomen, heeft daar volgens mij best een rol in gespeeld... Het maakte extreem zichtbaar hoe hard Patrick achteruit ging en hoe snel hij minder zelf kon doen. Fysiek was het klaar. En door het omvallen was er ook angst ingeslopen. Angst en daarmee een bevestiging van zijn gevoel 'het is genoeg'...
woensdag 25 juli 2012
Interview in het blad Kinderen
In het maandblad Kinderen, dat vanaf vandaag tot 20 augustus in de winkel ligt, staat een uitgebreid interview met mij. Over Patrick's ziekte, zijn overlijden en hoe het nu met ons gaat. Met, als ik dat zelf mag zeggen, prachtige foto's van ons drietjes. Hieronder vast een sneak-preview. Ik ben er best een beetje trots op!!
woensdag 11 juli 2012
Geblesseerd
Afgelopen zaterdag, tijdens een partijtje tennis, wilde ik een bal halen. Achter me hoorde ik een harde klap en het voelde alsof ik tegen een muur op liep die op mijn voet viel. Klassieke beschrijving, las ik achteraf op internet...
Gebroken, dacht ik nog. Maar helaas: achillespees afgescheurd.
Op naar de eerste hulp, in het gips en op zondagochtend gelijk geopereerd. Dat is gelukkig allemaal goed gegaan, maar het herstel wordt een langdurig verhaal:
De eerste anderhalve week is mijn onderbeen gespalkt en moet ik zo min mogelijk lopen. Nu is dat makkelijk vol te houden, want zodra ik ga staan (op een been), gaat mijn zere been direct kloppen. Daarna gips, en dan weer 1 of 2 weken later loopgips. En daarna nog een flinke tijd revalideren.
Lees hier meer over de blessure.
Niet echt handig natuurlijk, deze blessure. Nu geldt dat natuurlijk voor iedereen, maar confronterend was het allemaal wel. Weer een ziekenhuis. Wat voelde ik me alleen toen ze vroegen wie ze als contactpersoon voor na de operatie konden noteren. De geschrokken gezichtjes van de kindjes toen ze tekeningen kwamen brengen in het ziekenhuis. Thijmen en Jasmijn, die een beetje ontregelt zijn door de drukte in huis en Jasmijn die dan tegen Thijmen zegt 'maar ik laat je niet in de steek hoor'...
En wat een geregel. Want ik kan echt even helemaal niets. Maar wat ben ik blij met mijn vrienden en familie, die gelijk weer voor me - ons - klaar staan. Die direct alles uit hun handen laten vallen om de kindjes op te vangen, om mij te verzorgen. Te koken voor mij en de kindjes, om hier te blijven slapen omdat ik de trap niet op kan en ze al helemaal niet kan tillen/aankleden/naar school en creche brengen/luier verschonen/etc. etc. etc.
En dat niet een nachtje, maar de komende periode. Hoe fantastisch is dat?!?! Dus ondanks dat ik pijn heb, gruwelijk baal, de vakantieplannen heb moeten annuleren, ben ik toch heel blij en dankbaar. Wat heb ik - wij - een super team van mensen om ons heen verzameld! Jullie zijn toppers! Waanzinnig bedankt!
Op naar de eerste hulp, in het gips en op zondagochtend gelijk geopereerd. Dat is gelukkig allemaal goed gegaan, maar het herstel wordt een langdurig verhaal:
De eerste anderhalve week is mijn onderbeen gespalkt en moet ik zo min mogelijk lopen. Nu is dat makkelijk vol te houden, want zodra ik ga staan (op een been), gaat mijn zere been direct kloppen. Daarna gips, en dan weer 1 of 2 weken later loopgips. En daarna nog een flinke tijd revalideren.
Lees hier meer over de blessure.
Niet echt handig natuurlijk, deze blessure. Nu geldt dat natuurlijk voor iedereen, maar confronterend was het allemaal wel. Weer een ziekenhuis. Wat voelde ik me alleen toen ze vroegen wie ze als contactpersoon voor na de operatie konden noteren. De geschrokken gezichtjes van de kindjes toen ze tekeningen kwamen brengen in het ziekenhuis. Thijmen en Jasmijn, die een beetje ontregelt zijn door de drukte in huis en Jasmijn die dan tegen Thijmen zegt 'maar ik laat je niet in de steek hoor'...
En wat een geregel. Want ik kan echt even helemaal niets. Maar wat ben ik blij met mijn vrienden en familie, die gelijk weer voor me - ons - klaar staan. Die direct alles uit hun handen laten vallen om de kindjes op te vangen, om mij te verzorgen. Te koken voor mij en de kindjes, om hier te blijven slapen omdat ik de trap niet op kan en ze al helemaal niet kan tillen/aankleden/naar school en creche brengen/luier verschonen/etc. etc. etc.
En dat niet een nachtje, maar de komende periode. Hoe fantastisch is dat?!?! Dus ondanks dat ik pijn heb, gruwelijk baal, de vakantieplannen heb moeten annuleren, ben ik toch heel blij en dankbaar. Wat heb ik - wij - een super team van mensen om ons heen verzameld! Jullie zijn toppers! Waanzinnig bedankt!
zaterdag 16 juni 2012
Trouwdag
Zes jaar geleden was ik de bruid. En vorig jaar hebben we het nog eens dunnetjes over gedaan in ons nieuwe huis. Wat een prachtige, mooie en intense herinneringen!
Vandaag koester ik ze een beetje extra!
Hier fotootjes van deze twee dagen.
Vandaag koester ik ze een beetje extra!
Hier fotootjes van deze twee dagen.
zondag 10 juni 2012
Vaderdag
School en creche zijn druk bezig met vaderdag. Heftig voor Jasmijn en Thijmen, want het lijkt ze nog bewuster te maken van het feit dat ze geen papa meer hebben...
Op school heeft de juf het er wel met Jasmijn over gehad. Of ze iets voor papa wil maken, of anders voor mij of iemand heel anders. Voor mij, had ze besloten, zo vertelde de juf. En toch raakt het haar veel meer dan we dachten. Want ze slaapt momenteel weer heel onrustig. En van het ene moment op het andere kan ze huilen. 'Ik huil omdat papa dood is,' zegt ze dan. Ik vraag haar waar ze dan precies aan denkt; aan de laatste momenten, geeft ze dan aan. Vlak voordat hij het prikje kreeg. Ik probeer haar te vertellen dat ze dan aan fijne dingen van Patrick moet denken, maar dat kan ze niet. En van de week had ze een nachtmerrie. Hartverscheurend huilend werd ze wakker. Toen ik vroeg waarover ze droomde, begon ze zo mogelijk nog harder te huilen. Omdat haar papa dood was, maakte ze een vaderdagknutselwerk voor mij. Dat mocht ze niet zeggen, want het was een geheim. En nu had ze het toch verteld.
Ik vind het zo heftig dat ze daar zo mee bezig is, dat het aan haar vreet. Ik zou willen dat het anders was, maar ja...
Ook Thijmen is er duidelijk mee bezig. Het lijkt wel dat nu hij een stuk beter praat, hij ook meer de behoefte voelt om het over zijn papa te hebben. Op de gekste momenten wil hij naar papa kijken; in mijn medaillon. Hij geeft zijn foto's dan kusjes en ik moet het dan ook doen. 'Papa lief' zegt hij dan. Ook vindt hij papa's van anderen heel interessant.
Vandaag waren we op het feestje van Sanne. Jasmijn had een splinter in haar vinger die door haar vader, een gepensioneerd arts, met chirurgische precisie werd verwijderd. We vertelden Jasmijn dat 'de dokter' Sanne's vader is. Thijmen, die er ook bij stond, riep direct dat zijn papa dood is. Voor hem was het een losse opmerking, maar ik vind het toch elke keer weer heftig...
Zo gaat het met ons: eigenlijk best wel heel goed, considering. We doen leuke dingen en redden het met zijn drietjes en de mensen om ons heen.
Maar toch, alles heeft steeds een keerzijde waardoor we alledrie makkelijk uit balans te brengen zijn. En als we dat zijn, is het verdriet en het gemis weer heel erg aanwezig. En overal zit een randje aan.
* Vorige week Roland Garros; super gaaf - maar de laatste keer dat ik daar was, was met Patrick. En de twee nachtjes van huis, gingen nu al een stuk beter. Thijmen sliep gewoon in zijn eigen bed, maar sinds ik terug ben wordt hij weer standaard midden in de nacht wakker en wil hij bij mij slapen. Ik laat hem maar.
* Kamperen met Hemelvaart van Loes, Ing en haar familie - super gezellig, maar alleen in de tent is heftig. En dan Jasmijn: die leert zichzelf fietsen. Zo gaaf. Ik übertrots terwijl ik haar sta aan te moedigen, maar tegelijker voel ik me dan zooo alleen...
* Het weekendje kamperen met Pinksteren. Zo leuk, maar alleen de auto inpakken, spullen verzamelen, auto uitpakken en wachten op hulptroepen omdat je de tent met zijn tweeen op moet zetten. En dan alle spullen... De laatste keer dat we ze gebruikt hebben was voor de geboorte van Jasmijn. Overal zit een herinnering aan, een gedachte, hoort een gevoel bij. Natuurlijk ook heel fijn, vakantieherinneringen behoren vaak tot de top-herinneringen. Maar ook zo confronterend.
Dit soort momenten is moeilijk. En niet vanwegen het ongemak, maar vanwege de impact die het heeft in mijn - ons - hoofd...
Op school heeft de juf het er wel met Jasmijn over gehad. Of ze iets voor papa wil maken, of anders voor mij of iemand heel anders. Voor mij, had ze besloten, zo vertelde de juf. En toch raakt het haar veel meer dan we dachten. Want ze slaapt momenteel weer heel onrustig. En van het ene moment op het andere kan ze huilen. 'Ik huil omdat papa dood is,' zegt ze dan. Ik vraag haar waar ze dan precies aan denkt; aan de laatste momenten, geeft ze dan aan. Vlak voordat hij het prikje kreeg. Ik probeer haar te vertellen dat ze dan aan fijne dingen van Patrick moet denken, maar dat kan ze niet. En van de week had ze een nachtmerrie. Hartverscheurend huilend werd ze wakker. Toen ik vroeg waarover ze droomde, begon ze zo mogelijk nog harder te huilen. Omdat haar papa dood was, maakte ze een vaderdagknutselwerk voor mij. Dat mocht ze niet zeggen, want het was een geheim. En nu had ze het toch verteld.
Ik vind het zo heftig dat ze daar zo mee bezig is, dat het aan haar vreet. Ik zou willen dat het anders was, maar ja...
Ook Thijmen is er duidelijk mee bezig. Het lijkt wel dat nu hij een stuk beter praat, hij ook meer de behoefte voelt om het over zijn papa te hebben. Op de gekste momenten wil hij naar papa kijken; in mijn medaillon. Hij geeft zijn foto's dan kusjes en ik moet het dan ook doen. 'Papa lief' zegt hij dan. Ook vindt hij papa's van anderen heel interessant.
Vandaag waren we op het feestje van Sanne. Jasmijn had een splinter in haar vinger die door haar vader, een gepensioneerd arts, met chirurgische precisie werd verwijderd. We vertelden Jasmijn dat 'de dokter' Sanne's vader is. Thijmen, die er ook bij stond, riep direct dat zijn papa dood is. Voor hem was het een losse opmerking, maar ik vind het toch elke keer weer heftig...
Zo gaat het met ons: eigenlijk best wel heel goed, considering. We doen leuke dingen en redden het met zijn drietjes en de mensen om ons heen.
Maar toch, alles heeft steeds een keerzijde waardoor we alledrie makkelijk uit balans te brengen zijn. En als we dat zijn, is het verdriet en het gemis weer heel erg aanwezig. En overal zit een randje aan.
* Vorige week Roland Garros; super gaaf - maar de laatste keer dat ik daar was, was met Patrick. En de twee nachtjes van huis, gingen nu al een stuk beter. Thijmen sliep gewoon in zijn eigen bed, maar sinds ik terug ben wordt hij weer standaard midden in de nacht wakker en wil hij bij mij slapen. Ik laat hem maar.
* Kamperen met Hemelvaart van Loes, Ing en haar familie - super gezellig, maar alleen in de tent is heftig. En dan Jasmijn: die leert zichzelf fietsen. Zo gaaf. Ik übertrots terwijl ik haar sta aan te moedigen, maar tegelijker voel ik me dan zooo alleen...
* Het weekendje kamperen met Pinksteren. Zo leuk, maar alleen de auto inpakken, spullen verzamelen, auto uitpakken en wachten op hulptroepen omdat je de tent met zijn tweeen op moet zetten. En dan alle spullen... De laatste keer dat we ze gebruikt hebben was voor de geboorte van Jasmijn. Overal zit een herinnering aan, een gedachte, hoort een gevoel bij. Natuurlijk ook heel fijn, vakantieherinneringen behoren vaak tot de top-herinneringen. Maar ook zo confronterend.
Dit soort momenten is moeilijk. En niet vanwegen het ongemak, maar vanwege de impact die het heeft in mijn - ons - hoofd...
woensdag 23 mei 2012
Papa eigen huis?
Het zal door de warmte komen, maar de kindjes kunnen niet slapen. Dat gebeurt op zich wel vaker; meestal moet ik dan een paar keer naar boven voor Jasmijn en misschien een keer naar Thijmen omdat zijn speentje kwijt is.
Vandaag is het precies andersom.
Net voor de tigste keer boven. Thijmen vraagt of ik even in bed kom. Hij wil papa zien. Samen gaan we liggen en hij kijkt naar de fotootjes in m'n medaillon.
T: Schattig. Mijn papa.
M: Ja, jouw papa. Hij was lief.
T: Ook jouw papa?
M: Nee, mijn papa is jouw opa Gerard.
T: O. Ook Jasmijn papa?
M: Ja, Patrick was jouw papa en Jasmijn's papa.
T: Ja. Papa Lynn eigen huis, papa Hans eigen huis, Oscar eigen huis, Mark eigen huis. Papa eigen huis?
Dat is zijn realiteit. Er zijn een heleboel mensen in zijn leven die aan het einde van de dag allemaal weer naar hun eigen huis gaan. Die niet meer bij ons in huis zijn als hij de volgende ochtend wakker wordt.
Heb maar weer verteld dat Thijmen's papa dood is, een sterretje.En dat dat sterretje nu papa's huis is. Thijmen vulde aan dat papa ziek was, dus hij kent het riedeltje wel. Maar hij snapt het niet. Dan wil hij weten of ik ziek ben. Of Jasmijn. Ik antwoord nee en hij is gerustgesteld. Hij pakt mijn gezicht met twee handjes en vraagt om een kus. Die krijgt hij. En een knuffel. Ik loop naar beneden en het is stil boven. Thijmen is gaan slapen.
Vandaag is het precies andersom.
Net voor de tigste keer boven. Thijmen vraagt of ik even in bed kom. Hij wil papa zien. Samen gaan we liggen en hij kijkt naar de fotootjes in m'n medaillon.
T: Schattig. Mijn papa.
M: Ja, jouw papa. Hij was lief.
T: Ook jouw papa?
M: Nee, mijn papa is jouw opa Gerard.
T: O. Ook Jasmijn papa?
M: Ja, Patrick was jouw papa en Jasmijn's papa.
T: Ja. Papa Lynn eigen huis, papa Hans eigen huis, Oscar eigen huis, Mark eigen huis. Papa eigen huis?
Dat is zijn realiteit. Er zijn een heleboel mensen in zijn leven die aan het einde van de dag allemaal weer naar hun eigen huis gaan. Die niet meer bij ons in huis zijn als hij de volgende ochtend wakker wordt.
Heb maar weer verteld dat Thijmen's papa dood is, een sterretje.En dat dat sterretje nu papa's huis is. Thijmen vulde aan dat papa ziek was, dus hij kent het riedeltje wel. Maar hij snapt het niet. Dan wil hij weten of ik ziek ben. Of Jasmijn. Ik antwoord nee en hij is gerustgesteld. Hij pakt mijn gezicht met twee handjes en vraagt om een kus. Die krijgt hij. En een knuffel. Ik loop naar beneden en het is stil boven. Thijmen is gaan slapen.
maandag 21 mei 2012
Genieten... met een randje
Het Hemelvaart-weekend zijn we een paar dagen wezen kamperen met Loes & Ing en haar familie. In Nederland. Gelukkig zat het weer niet tegen en waren we voor de hoosbuien van afgelopen zondag weer thuis ;-)
Het was heerlijk, maar het voelt alsof ik bij elk mooi moment een steek in mijn hart krijg. Want juist op goede momenten, is het missen zo enorm groot.
Lekker relaxen.
Maar geen Patrick om even een blik van verstandhouding mee te wisselen.
De tent opzetten.
Maar geen Patrick om uit te leggen waarom een andere volgorde vanuit natuurkundig perspectief toch echt beter is (wat best zo zou kunnen zijn, maar tenten opzetten was nou niet echt zijn sterkste punt, dus ik had waarschijnlijk toch niet geluisterd :-P)
Trots naar Jasmijn kijken, omdat ze op een fiets zonder zijwieltjes stapt en wegzwalkt eh... fietst.
Geen Patrick om samen om te lachten, te helpen, aan te moedigen en heel trots op onze grote meid te zijn.
Trots naar Thijmen kijken, omdat hij zo'n goed balgevoel heeft.
Maar geen Patrick om grapjes mee te maken dat hij het balgevoel in ieder geval niet van zijn vader heeft.
Gewoon. Geen Patrick. Balen.
Het was heerlijk, maar het voelt alsof ik bij elk mooi moment een steek in mijn hart krijg. Want juist op goede momenten, is het missen zo enorm groot.
Lekker relaxen.
Maar geen Patrick om even een blik van verstandhouding mee te wisselen.
De tent opzetten.
Maar geen Patrick om uit te leggen waarom een andere volgorde vanuit natuurkundig perspectief toch echt beter is (wat best zo zou kunnen zijn, maar tenten opzetten was nou niet echt zijn sterkste punt, dus ik had waarschijnlijk toch niet geluisterd :-P)
Trots naar Jasmijn kijken, omdat ze op een fiets zonder zijwieltjes stapt en wegzwalkt eh... fietst.
Geen Patrick om samen om te lachten, te helpen, aan te moedigen en heel trots op onze grote meid te zijn.
Trots naar Thijmen kijken, omdat hij zo'n goed balgevoel heeft.
Maar geen Patrick om grapjes mee te maken dat hij het balgevoel in ieder geval niet van zijn vader heeft.
Gewoon. Geen Patrick. Balen.
vrijdag 27 april 2012
Vandaag zou Patrick 40 jaar geworden zijn... Een mijlpaal waar we het toch wel een paar keer over gehad hebben; of hij hem wel of niet zou halen.
Het voelt leeg, een verjaardag zonder jarige, maar we gaan er toch een mooie dag van maken. Eerst vanmorgen met zijn drietjes en vanavond met de familie+. Dan heffen we het glas op Patrick. Doe je mee?
Pasfoto van Patrick; nét na zijn bestuursjaar (getuige de iets bollere wangen ;-))
Trotse nieuwbakken papa toont zijn dochter aan Sok & Machteld
Patrick en Thijmen (8 dagen oud)
Het voelt leeg, een verjaardag zonder jarige, maar we gaan er toch een mooie dag van maken. Eerst vanmorgen met zijn drietjes en vanavond met de familie+. Dan heffen we het glas op Patrick. Doe je mee?
Pasfoto van Patrick; nét na zijn bestuursjaar (getuige de iets bollere wangen ;-))
Trotse nieuwbakken papa toont zijn dochter aan Sok & Machteld
Patrick en Thijmen (8 dagen oud)
dinsdag 17 april 2012
Loes Luca bij Paul de Leeuw over weduwe zijn
Humoristisch, reeel, lach & een traan en prachtig antwoord over wel of niet een andere/volgende relatie. Mooi.
http://omroep.vara.nl/media/91856
donderdag 12 april 2012
Alleen nog maar botjes
Gister geluncht in het nieuwe huis van Wendy en Frans (mooi geworden!). Ernaartoe hebben we een kinderruil gedaan; Adam mee in de auto en Jasmijn achterop de fiets bij Wendy.
Afgelopen winter zijn we een keer wezen kijken tijdens de verbouwing. Tijdens de fietstocht kwamen we toen langs een veldje met konijntjes. De fietstocht kwam er nu weer langs en het bleek dat een konijntje dood was. Willem (het jongere broertje van Adam) vertelde erover en Wendy merkte wel dat het Jasmijn wat deed... Ze zei heel wijs dat het verdrietig was, maar dat zij iets veel verdrietigers had. Omdat haar papa dood was. En dat ze er verder niet over wilde praten, want dan kreeg ze tranen in haar ogen...
Gelukkig had ik een heads-up gehad, want 's avonds kwam het natuurlijk ter sprake. Eerst vertelde ze over het konijntje. En dat er alleen nog maar botjes over waren. En toen dat ze papa zo miste. En of er van hem ook alleen nog maar botjes over waren. Slik. Heb maar verteld dat alles en iedereen wat/die doodgaat, er uiteindelijk alleen nog maar botjes overbleven (ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om het begrip 'crematie' uit te gaan leggen, dat komt nog wel een keer). Dat daarom foto's, filmpjes en herinneringen zo belangrijk zijn; dat dat de manier is om aan iemand te blijven denken zoals hij was. Daarna wilde ze in haar 'papa-ketting' kijken en in die van mij. Toen we elkaar een knuffel gaven, hadden we allebei tranen in onze ogen...
Afgelopen winter zijn we een keer wezen kijken tijdens de verbouwing. Tijdens de fietstocht kwamen we toen langs een veldje met konijntjes. De fietstocht kwam er nu weer langs en het bleek dat een konijntje dood was. Willem (het jongere broertje van Adam) vertelde erover en Wendy merkte wel dat het Jasmijn wat deed... Ze zei heel wijs dat het verdrietig was, maar dat zij iets veel verdrietigers had. Omdat haar papa dood was. En dat ze er verder niet over wilde praten, want dan kreeg ze tranen in haar ogen...
Gelukkig had ik een heads-up gehad, want 's avonds kwam het natuurlijk ter sprake. Eerst vertelde ze over het konijntje. En dat er alleen nog maar botjes over waren. En toen dat ze papa zo miste. En of er van hem ook alleen nog maar botjes over waren. Slik. Heb maar verteld dat alles en iedereen wat/die doodgaat, er uiteindelijk alleen nog maar botjes overbleven (ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om het begrip 'crematie' uit te gaan leggen, dat komt nog wel een keer). Dat daarom foto's, filmpjes en herinneringen zo belangrijk zijn; dat dat de manier is om aan iemand te blijven denken zoals hij was. Daarna wilde ze in haar 'papa-ketting' kijken en in die van mij. Toen we elkaar een knuffel gaven, hadden we allebei tranen in onze ogen...
maandag 2 april 2012
Jasmijn is jarig!
2 april 2007. We hebben de eerste dag met onze nieuwbakken dochter gehad. Wat is ze mooi, klein en lief. En stil! Ze heeft de hele dag heerlijk liggen slapen. Samen met papa ;-)Onvoorstelbaar om te bedenken dat er een tijd was dat Jasmijn er nog niet was, of Thijmen. Het is alsof ze er altijd waren of hadden moeten zijn.
Net zo onvoorstelbaar is het dat Patrick er nooit meer echt bij zal zijn. Terwijl hij er wel gewoon bij voelt. Maar op dit soort dagen, hoe fijn het ook is om de kindjes zo blij te zien, voelt het toch helemaal niet goed. Incompleet. Half.
Net zo onvoorstelbaar is het dat Patrick er nooit meer echt bij zal zijn. Terwijl hij er wel gewoon bij voelt. Maar op dit soort dagen, hoe fijn het ook is om de kindjes zo blij te zien, voelt het toch helemaal niet goed. Incompleet. Half.
woensdag 14 maart 2012
Komt een vrouw bij de dokter (film)
Heb net de film zitten kijken. Mooie film. Maar heftig. Wat een overeenkomsten, beelden flitsen door mijn hoofd. De gejaagdheid van er niet aan willen, het niet kunnen geloven dat het niet overleven een optie is. Het letterlijk willen weglopen, maar doorgaan, niet nadenken. De veranderingen in onze persoonlijkheden, onze relatie. De continue stroom aan ziekenhuisbezoeken, tegenvallers, weer oprapen en weer doorgaan. Niet nadenken, angsten toelaten.
Maar wat ben ik blij - zeker na het zien van de film - dat we elkaar niet zijn verloren in dit proces. Ook wij hebben momenten gehad dat we naast elkaar leefden in plaats van met elkaar. Zeker vlak na de geboorte van Thijmen, toen er chemo na chemo na chemo was. Toen nieuw leven en dood zo vlak na de geboorte zorgden voor kortsluiting in onze hoofden, te grote contrasten. Toen Patrick er mentaal helemaal door zat en heel gericht bezig was met afscheid nemen, loslaten. En ik met het vormgeven van ons leven zonder Patrick... Maar ook toen zijn we er in geslaagd om de knop weer om te zetten, en het weer 'samen' te doen, elkaar te hervinden. Nieuwe balansen en harmonie te vinden. Samen weer invulling geven aan onze toekomst, hoe lang die ook zou mogen duren.
De laatste periode. Het niet meer kunnen. Het los moeten laten. De gesprekken met de kindjes. En met elkaar. De intensiteit en sereniteit van naderend afscheid. Nog heel even samen compleet...
Wat is het toch een klote ziekte
Maar wat ben ik blij - zeker na het zien van de film - dat we elkaar niet zijn verloren in dit proces. Ook wij hebben momenten gehad dat we naast elkaar leefden in plaats van met elkaar. Zeker vlak na de geboorte van Thijmen, toen er chemo na chemo na chemo was. Toen nieuw leven en dood zo vlak na de geboorte zorgden voor kortsluiting in onze hoofden, te grote contrasten. Toen Patrick er mentaal helemaal door zat en heel gericht bezig was met afscheid nemen, loslaten. En ik met het vormgeven van ons leven zonder Patrick... Maar ook toen zijn we er in geslaagd om de knop weer om te zetten, en het weer 'samen' te doen, elkaar te hervinden. Nieuwe balansen en harmonie te vinden. Samen weer invulling geven aan onze toekomst, hoe lang die ook zou mogen duren.
De laatste periode. Het niet meer kunnen. Het los moeten laten. De gesprekken met de kindjes. En met elkaar. De intensiteit en sereniteit van naderend afscheid. Nog heel even samen compleet...
Wat is het toch een klote ziekte
vrijdag 17 februari 2012
(Bijna) Een half jaar verder...
Aanstaande zaterdag is het de 18e. 18 Februari. 6 maanden na 18 augustus. Het is dan precies een half jaar geleden dat Patrick is overleden.
Ik merk dat ik er behoorlijk mee bezig ben. Weer zo'n mijlpaal...
Ik heb net de blogberichten van juli en augustus terug gelezen. Ik denk terug aan hoe we toen waren; ik zie het nog zo scherp voor me hoe we hier met zijn viertjes waren. Aan alle gevoelens en emoties die er ook waren, die ik/we bewust en onbewust niet hebben opgeschreven. Maar die er nog wel zijn. Ik ga ze nu toch opschrijven zodat ik het niet vergeet...
Mijn blog van 6 augustus, waarin ik voor het eerst het euthanasie-woord laat vallen. Die blog heb ik wel 10x aangepast voordat ik het uiteindelijk 'live' had gezet. Gewikt en gewogen op woorden, met Patrick overlegd. De blog volgt namelijk op 4 & 5 augustus. Dagen waar Patrick en ik het heel veel gehad hebben over euthanasie en waarbij Patrick heel duidelijk heeft gemaakt dat het voor hem tijd was. Op de 5e kwam Daphne 's ochtends langs. Daphne, een goede vriedin van Patrick van vroeger die Patrick nog regelmatig zag en sprak. Daphne heeft een zus die ook ernstig ziek is; door een hersentumor verblijft zij afwissenlend in een ziekenhuis, verzorgingstehuis en revalidatiecentrum. Die ochtend hadden we een heel openhartig gesprek over hoe het met haar ging, hoe lang je zou moeten blijven knokken. Het ging over Adinda, maar ook over Patrick. Gaandeweg het gesprek zag ik in Patrick's ogen dat de beslissing die hij eerder die ochtend had genomen, dat hij er met de minuut zekerder van werd. Toen Daphne weg was keken we naar elkaar en knikten. Hij wist het zeker. En ik wist dat het goed was.
Maar hoe zouden we dit gaan doen? Wel of niet tegen mensen vertellen? We hebben besloten het niet heel breed uit te dragen; Patrick wilde zijn laatste dagen niet continu bezig zijn met afscheid nemen, maar juist met leven en genieten. De maandag erop zouden we de huisarts vragen om het protocol op te gaan starten.
Daarop hebben we Margriet gebeld om haar vast een beetje voor te bereiden. Lieve woorden had ze voor Patrick, dat ze achter elke beslissing stond die hij zou nemen en dat ze het begreep. Mijn ouders gebeld, waarbij mijn moeder nog vroeg of Patrick nog dingen wilde doen? Misschien nog met de mannen op stap. Helaas was dat toen al niet meer mogelijk, maar het geeft wel aan hoe vreselijk hard het gegaan was de twee weken daarvoor. 2.5 Weken geleden waren ze nl. nog langs geweest. Toen at Patrick nog gewoon mee aan tafel, zat hij op de bank, was het ziekenhuisbed nog niet in de woonkamer, konden we nog in de tuin zitten en ging Patrick zelfstandig naar boven als hij even wilde rusten. Ik blijf het bizar vinden hoe snel de laatste fase is gegaan... Ook zijn zussen en mijn zus gebeld. Nog niets was definitief, de datum was nog niet bekend, maar het was onvermijdelijk. De beslissing was genomen. Zaterdag de betreffende blog geschreven, om onze omgeving met mensen die zo intens meedeleven toch een beetje voor te bereiden...
Zaterdagochtend word ik wakker van een bons. Patrick wilde naar de wc en liet mij slapen. Overmoedig besloot hij ook gelijk de krant te pakken, maar de inspanning is teveel en hij is gevallen. Hij is heel erg geschrokken en heeft helemaal geen kracht in zijn benen. Hij ligt in het halletje en ik krijg hem niet opgetild... Jasmijn komt ook naar beneden en vraagt waarom hij daar ligt. Ik zie de paniek in zijn ogen en probeer me groot te houden. In mijn pyama bel ik aan bij wat buren, maar iedereen slaapt nog en Hans & Pleuni zijn er niet. Ik weet niet wat ik moet doen en dan zie ik Wendy fietsen, zij is onderweg naar het station. Volgens mij ziet ze dat er wat is en gelukkig stopt ze. Ze belt Frans en die staat binnen 3 minuten bij ons binnen en takelt Patrick omhoog. Het was vreselijk en we zijn enorm opgelucht dat Patrick weer in zijn bed zit. Hoewel het uiteindelijk een kleine valpartij is, is de impact ervan groot. Patrick vertrouwt zijn eigen benen niet meer en is heel bang om weer in zo'n machteloze situatie te komen...
Zondagochtend hebben we een heel lekere ochtend. We hebben allemaal een goed humeur en de sfeer is goed. Aan Patrick merk je de berusting. We zijn samen, dicht bij elkaar. Thijmen is uitgelaten en doet oneindig kiekeboe-spelletjes aan het voeteneind van Patrick's bed. Jasmijn zit lekker bij mij op de uitgeklapte slaapbank en kletst een beetje met Patrick. De tv staat aan, op MTV. Ze zenden Rock am Nurenberger Ring (of zoiets) uit en Slash geeft de ene na de andere gitaarsolo weg. Het geluid gaat steeds wat harder en Jasmijn en Thijmen staan te swingen. Ik pak de camera, het is zo'n fantastisch beeld; ongedwongen en ongekunsteld. Ze hebben het niet echt in de gaten dat ik film, Patrick zingt een beetje mee en iedereen doet zijn ding. Later zie ik pas dat Patrick 'Sweet child of mine' meezingt... Hoe toepasselijk. Ik heb het filmpje op de blog gezet, bij het bericht van 11 augustus. Ondanks alles wat er speelt hebben we dit soort momenten gelukkig ook nog samen.
Het volgende bericht is van donderdag 11 augustus. Op de maandag het betreffende gesprek met de huisarts gehad. Een heftig en intens gesprek waarin de huisarts ook nog het alternatief opperde; accepteren dat je bedlegerig wordt, misschien zelfs in een verzorgingstehuis... "Nee, dat niet. Dat is voor mij geen leven..." Patrick was stellig en overtuigd van de juistheid van zijn beslissing. De arts gelukkig ook, maar hij wilde zeker weten dat Patrick zeker was. Daarna een veel functioneler gesprek, euthanasie hoe werkt dat? Welke methode is er, welke stappen moeten er gezet worden? De huisarts heeft de methoden uitgelegd en Patrick's voorkeur ging uit naar een injectie waar je eerst in diepe slaap gebracht wordt en dan pas de echte injectie krijgt. Volgende stap: het doorspreken van de procedure. Er moest een SCEN-arts komen om te beoordelen of de aanvraag voor euthanasie wel terecht was, die moet vervolgens een verslag schrijven wat goedgekeurd moet worden door het ministerie. Die goedkeuring gaat vervolgens naar de huisarts en die kan dan de benodigde medicatie aanvragen. Behoorlijk wat stappen dus nog. Ook kijken we naar een datum: eind augustus/begin september wordt het waarschijnlijk.
Patrick zag behoorlijk op tegen het gesprek met de SCEN-arts. Hij was bang dat zijn aanvraag niet gehonoreerd zou worden, dat het persbectief dan echt weg zou zijn. Dat het laatste strohalmpje regie dan ook nog uit zijn handen getrokken zou worden... Patrick was die dagen heel onzeker en het duurde en duurde voordat we iets van de SCEN-arts hoorden. Echt slopend. We belden de huisarts echt elke dag, maar die had geen nieuws. De aanvraag stond uit dus afwachten maar... In de week bellen we Sok, Tjerk en Oscar en vertelt Patrick hun over zijn beslissing. Oscar is dan net een weekje op vakantie en besluit terug te komen. We vinden het vreselijk dat het moet, maar zijn wel heel blij dat ze terugkomen...
Op donderdag kwamen mijn ouders langs. Ik zag ze langs rijden en toen ging de deurbel. Ik telde 1+1 bij elkaar op en verwachtte mijn ouders. In plaats daarvan stond en een onbekende oudere man voor de deur: de SCEN-arts. Mijn ouders gevraagd of ze even een blokje om wilden gaan zodat Patrick en de arts ongestoord konden praten. Het was wel een beetje een Jiskefet-waardig tafereel; hij was eind zestig/begin zeventig, had een rode broek aan, warrig haar en modderige schoenen. Een heel oude student ;-). Een voormalig internist-oncoloog en nu werkte hij bij een hospice en was hij dus SCEN-arts. Patrick en hij waren artsen onder elkaar en het klikte wel. Een interessant, bijna filosofisch gesprek volgde. Nadat Patrick kort het verloop van zijn ziekte, de huidige situatie en het toekomstperspectief had verteld liet de SCEN-arts weten absoluut geen bezwaren te zien voor de euthanasie. Wel vroeg hij zich af wat er veranderd was; waarom nu en niet bijvoorbeeld 3 jaar geleden? Daarop werd Patrick stil... "De kindjes... het is zo moeilijk om dat los te laten. Maar het gaat echt niet meer. Ik sluit me af en dan ben ik er eigenlijk al niet meer. Dat wil ik niet," antwoorde Patrick. Als ik eraan terug denk stromen de tranen over mijn wangen. Zo veel liefde... Toen de arts weg was wilde Patrick nog heel even naar het toilet voordat mijn ouders terug zouden zijn. Ik hielp hem overeind en samen strompelden we die kant op. Later hoorde ik van mijn ouders dat dat het moment was dat ze weer bij ons huis waren. Ze keken naar binnen om te zien of de arts weg was en zagen hoeveel moeite het kostte voor Patrick om te gaan zitten en staan. Ze zagen hoe instabiel hij op zijn benen stond. Toen ze hem zo zagen beseften ze pas echt hoe slecht hij eraan toe was... Zittend in bed, net wakker, een extra pilletje tegen de pijn; als Patrick bezoek verwachtte, zag hij en veel beter uit dan hoe hij zich voelde.
Vrijdag krijgen we het bericht dat de SCEN-arts het papierwerk heeft opgestuurd met een positief advies. Je ziet de spanning van Patrick afglijden. Nu hij weet dat het eindig is, kan hij het lijden veel beter verdragen. Alsof de tijdelijkheid de scherpe randjes ervan wegneemt. Wat ook wegvalt is een heel stuk spanning en stress, we bleven ons zorgen maken. Hoe moet het nou als het nog verder verslechterd? Uit huis? Nee, dat willen we niet, maar hoe moet dat dan met de kindjes? Hoe bewust gaan ze dit meemaken? En met mijn werk? Sinds begin augustus ben ik veel meer vanuit huis gaan werken en de laatste dagen lukt het werken echt niet mee. Ik heb afgelopen woensdag mijn baas gebeld, dat het echt heel slecht ging en dat ik alleen nog het hoogstnodige kon doen. Gelukkig was er begrip voor...
Hoewel er veel spanning wegvalt, en er een deken van sereniteit over ons neerdaalt, is het overduidelijk dat het wel steeds slechter met Patrick blijft gaan. Op vrijdag hebben we nod een gesprek met de huisarts om de datum op eins augustus te zetten. Begin september is echt te ver weg...
's Middag komt Floris nog even langs - Patrick vraagt of hij zijn oude motorkleding wil hebben, voor als er mensen proefritten moeten maken of zo. Ik zie aan Patrick dat hij het er moeilijk mee heeft, maar hij wil het echt graag. Als Floris weggaat loopt hij nog even mee naar de schuur om de kleding te pakken. Geemotioneerd kijken we elkaar aan, Floris zegt dat het voelt alsof het de laatste keer is dat hij Patrick ziet en ik zeg dat ik dat ook denk... Als ik weer binnenkom heeft Patrick tranen in zijn ogen. Loslaten doet pijn.
Zaterdag een redelijk goede dag. Doret komt 's middags langs en Lot 's ochtends. We praten een beetje en ze kijkt me aan. Ze weet hoe laat het is... Het contrast kan niet groter zijn; hoogzwanger en bijna dood. Confronterend. 's Avonds gaat het opeens minder en we bellen de huisartsenpost. Ze sturen een arts langs. Toevallig is het dezelfde arts die we in mei ook al hebben gezien. Toen zaten we 's avonds opeens op de eerste hulp en bleek Patrick een dubbele longontsteking te hebben. We herkennen elkaar en de arts schrikt als hij Patrick ziet... Wat ben je achteruit gegaan vergleken met de vorige keer dat we elkaar zagen... De buikpijn wordt waarschijnlijk veroorzaakt door (weer) een bloeding in de lever. Eigenlijk wil de arts dat Patrick naar het ziekenhuis gaat, maar Patrick wil niet. Ik beloof goed op te letten en bij verslechtering moeten we 112 bellen. Ook gaat de dosering Morfine omhoog. Ik doe geen oog dicht...
De volgende ochtend gaat het iets beter. Joyce en Oscar zijn er en het is lekker weer. We vragen of Patrick nog even in het zonnetje wil zitten en dat wil hij. Gelukkig zijn we met z'n drieen om hem te ondersteunen, want anders was het niet gelukt. Naar buiten gaat redelijk. Hij zit heerlijk buiten en geniet zichtbaar. Als hij weer moe is, brengen we hem naar binnen. Dat gaat heel moeizaam, het is de laatste keer dat Patrick uit bed is geweest...
Maandag de 15e komt de huisarts weer. Het papierwerk is binnen. Na de bloeding en de pijnen van afgelopen weekend willen we de datum toch verder naar voren schuiven. Vrijdag de 19e is Vicky jarig, dus dat kan niet. Morgen of overmorgen komt opeens heel dicht bij. Dan blijft de 18e over... Ineens is het echt. Ik vind het doodeng, maar zie aan Patrick dat hij klaar is, moe, op. Je merkt dat hij meer en meer in zijn eigen wereldje raakt, hij heeft hele heldere momenten, maar ook momenten dat hij in zichzelf gekeerd is, zich afsluit.
Nu de datum voor ons vastligt informeren we onze ouders en de mannen. Het is heel gek, want hoe vreselijk het vooruitzicht ook is, het is ook heel mooi samen. We zijn ons zo bewust van elkaar, van onze liefde voor elkaar. Heel intens, sereen. Ik denk er met een heel warm en dierbaar gevoel aan terug. Met name 's avonds praten we heel veel; over onze tijd samen. We beleven vakanties, mooie momenten, het trouwen en de kindjes opnieuw. Het is net alsof we in vogelvlucht elkaar opnieuw ontmoeten, opnieuw verliefd worden en alle mooie momenten overdoen. Heel speciaal.
Als ik de kindjes van de BSO en uit de creche heb gehaald zetten we Jasmijn en Thijmen bij Patrick op het bed. "Papa en mama moeten jullie iets heel ergs vertellen," zo beginnen we. We vertellen dat papa dood gaat, over 3 nachtjes slapen. Dat papa te ziek is en teveel pijn heeft. En dat het echt niet meer gaat. Patrick zegt dat hij heel veel van ze houdt. Thijmen begrijpt er helemaal niets van, maar Jasmijn moet een beetje huilen. Ze is die dag geschminckt op de creche, en ziet er dus uit als een vlinder. Het is een beetje moeilijk te zien hoe ze het oppakt, maar als de kindjes daarna nog even met de knopjes van het bed mogen spelen, is het bijna business as usual.
Jasmijn wordt redelijk vroeg wakker, komt de trap af en blijft halverwege verwachtingsvol zitten. Als we allebei wakker zijn zegt ze: "Nu is er 1 nachtje voorbei. Nog 2 nachtjes slapen en dan.... gaat papa dood" Ze zegt het heel triomfantelijk, net zoals je zou doen als je aftelt voor je verjaardag. Hoewel het natuurlijk helemaal niet grappig is, moeten Patrick en ik toch lachen. Een bevrijdende lach. Wel leggen we uit dat het allemaal niet zo leuk is... Bij het wegbrengen van de kindjes naar de opvang een paar uur later vertelt Jasmijn aan iedereen die ze zit dat haar papa over 2 nachtjes slapen dood gaat. Sommige mensen schrikken zichtbaar maar ik laat haar maar. Ik vind het alleen maar goed dat ze het erover wil hebben.
Op de opvangen maken Jasmijn en Thijmen hele mooie kunstwerkjes voor Patrick. Die hangen we op aan de trap zodat Patrick ze goed kan zien.
's Middags komen Oscar en Krista zodat ik even snel de stad in kan. Nieuwe kleertjes voor Thijmen en Jasmijn kopen voor naar de uitvaart. En voor mezelf. Ik koop een prachtige jurk, ingetogen maar ook een beetje uitbundig. Ik show hem aan Patrick en hij vindt hem prachtig. Ik realiseer me hoe bizar het is, maar het voelt wel heel goed. Net zoals dat hij ook weet waar de uitvaart plaats zal hebben en wat de stijl van de rouwkaarten wordt. Ik vind het heel fijn dat het zijn goedkeuring kan verdragen.
Dinsdag en woensdag is het, net als de afgelopen twee weken, een komen en gaan van dierbaren. De ochtenden zijn we meestal met zijn viertjes en 's middags komen zijn zussen en moeder vaak even koffie drinken. Op dinsdagavond komt mijn moeder nog even langs. Ik zit aan de eettafel mijn laatste werkproject over te dragen aan Willemijn en Patrick en mijn moeder kletsen wat. Het valt me op dat Patrick sommige woorden niet goed kan uitspreken. Ook wrijft hij continu over zijn buik. Hij heeft veel pijn... Als mijn moeder weg is lijkt het weer wat beter te gaan. Maar dat duurt niet lang. Om een uur of 1.00 krijgt hij weer heel veel buikpijn. Het lijkt alsof zijn buik nog voller stroomt met vocht en ook zijn bovenbenen zwellen op. Eerst bellen we de verpleging, maar die kunnen pas iets doen als een dokter een diagnose heeft gesteld. We opperen nog dat Patrick arts is, en dat hij de diagnose kan stellen, maar dat accepteren ze niet. De huisartsenpost wordt gebeld en gelukkig zijn ze er binnen 20 minuten. De dienstdoende arts wil een ambulance bellen, Patrick moet mee naar het ziekenhuis. "Ik ga nergens heen," zegt hij. "Ik krijg donderdag mijn euthanasie en ik blijf thuis. Ik ga hier niet weg..." Patrick krijgt een katheter om het vocht uit zijn buik te halen en zo de druk en dus de pijn minder te laten worden. Het zakje stroomt vol en na een paar minuten begint de kleur te veranderen. Van helder naar heel licht roze. Gedurende de nacht wordt het steeds donkerder.
Als de huisarts de volgende ochtend komt is het zakje bijna vol. Er druppelt inmiddels puur bloed in. Hij kijkt me aan en zegt dat hij zich afvraagt of Patrick donderdag wel gaat redden. Maar Patrick is net wakker geworden en hij hoort het. "Echt wel," zegt hij. "Ik ga het redden, ik doe dit op mijn manier." Ik moet erom lachen. Typisch Patrick...
Jasmijn en Patrick hebben nog een afspraak staan, dat ze samen nog een grote-mensen-ijsje (magnum of een cornetto) gaan eten. Ze liggen woensdagavond naast elkaar op het bed en kletsen wat. "Als je doodgaat, moet ik huilen," zegt Jasmijn. "Dan ga ik zeggen lieve, lieve papa." "Ja, dat moet je maar doen," antwoord Patrick... Terwijl zij hun ijsje eten, kruip ik op de bank. Ik tik mijn afscheidsrede. Het vloeit er in een keer uit. 's avonds laat ik het aan Patrick lezen. Ik vind het heel fijn dat wat ik over hem wil zeggen, hoe ik over hem denk en voel, dat hij dat ook weet...
Donderdag de 18e... 's Ochtends breng ik de kindjes naar de opvang, het gaat een lange dag worden en zo hebben zij in ieder geval nog een beetje 'rust' en 'normaal'. Patrick en zijn met zijn twee. We praten, drinken wat en zijn allebei heel onrustig. Ik kan bijna niet stilzitten en ben het huis aan het opruimen (en dat is echt iets heel on-Michelle's). Patrick doet regelmatig zijn ogen dicht en kijkt heel vaak op de klok. Hij is echt aan het aftellen...We zitten bij elkaar, zeggen niet zo veel. Er is harmonie. Om een uurtje of 1 komen Tjerk, Oscar en Sok en ze nemen afscheid van elkaar. Om 14.15 uur ga ik de kindjes halen en om 15.00 uur komen onze families. Het is inmiddels druilerig, stemmig weer. We mogen de woonkamer van Hans en Pleunie gebruiken zodat iedereen om de beurt nog even alleen met Patrick kan zijn. Om half 5 eten Patrick, Jasmijn, Thijmen en ik nog een raketje samen. De sfeer is heel emotioneel, maar ook goed. Jasmijn moet huilen, en zegt dingen als "waarom moet je dood?", "wanneer wordt je dan weer levend?" en "waar moeten wij dan wonen?". We proberen zo goed mogelijk antwoord te geven, maar moeten allebei huilen. Daarna breng ik de kindjes naar de buren. Jasmijn wordt bijna hysterisch, ze vindt het niet eerlijk dat ik wel bij Patrick mag zijn en zij niet. Ik beloof haar dat ik haar zal halen voordat Patrick het prikje krijgt en dan is het goed...
We zijn nog even samen en dan komt de huisarts. Patrick is zichtbaar opgelucht en ik zeg grappend dat ik min of meer had verwacht dat Patrick zijn laatste adem uit zou blazen als de arts voor de deur zou staan. En zo ging het ook een beetje; Patrick ging al voordat de 'echte' prik gezet werd. Het ging heel snel. Ik rende naar het buurhuis om Jasmijn te halen en Patrick was een beetje in paniek toen ik 1 minuut later terug kwam. Ik pakte zijn handen en hij kwam tot rust...
Ik denk dat hij de laatste dag als lang heeft ervaren, en dat hij veel pijn had. Hij heeft het voor ons zo goed mogelijk gedaan. Zijn proces van loslaten is al eerder begonnen en hij was verder dan wij waren.
Ik merk dat ik er behoorlijk mee bezig ben. Weer zo'n mijlpaal...
Ik heb net de blogberichten van juli en augustus terug gelezen. Ik denk terug aan hoe we toen waren; ik zie het nog zo scherp voor me hoe we hier met zijn viertjes waren. Aan alle gevoelens en emoties die er ook waren, die ik/we bewust en onbewust niet hebben opgeschreven. Maar die er nog wel zijn. Ik ga ze nu toch opschrijven zodat ik het niet vergeet...
Mijn blog van 6 augustus, waarin ik voor het eerst het euthanasie-woord laat vallen. Die blog heb ik wel 10x aangepast voordat ik het uiteindelijk 'live' had gezet. Gewikt en gewogen op woorden, met Patrick overlegd. De blog volgt namelijk op 4 & 5 augustus. Dagen waar Patrick en ik het heel veel gehad hebben over euthanasie en waarbij Patrick heel duidelijk heeft gemaakt dat het voor hem tijd was. Op de 5e kwam Daphne 's ochtends langs. Daphne, een goede vriedin van Patrick van vroeger die Patrick nog regelmatig zag en sprak. Daphne heeft een zus die ook ernstig ziek is; door een hersentumor verblijft zij afwissenlend in een ziekenhuis, verzorgingstehuis en revalidatiecentrum. Die ochtend hadden we een heel openhartig gesprek over hoe het met haar ging, hoe lang je zou moeten blijven knokken. Het ging over Adinda, maar ook over Patrick. Gaandeweg het gesprek zag ik in Patrick's ogen dat de beslissing die hij eerder die ochtend had genomen, dat hij er met de minuut zekerder van werd. Toen Daphne weg was keken we naar elkaar en knikten. Hij wist het zeker. En ik wist dat het goed was.
Maar hoe zouden we dit gaan doen? Wel of niet tegen mensen vertellen? We hebben besloten het niet heel breed uit te dragen; Patrick wilde zijn laatste dagen niet continu bezig zijn met afscheid nemen, maar juist met leven en genieten. De maandag erop zouden we de huisarts vragen om het protocol op te gaan starten.
Daarop hebben we Margriet gebeld om haar vast een beetje voor te bereiden. Lieve woorden had ze voor Patrick, dat ze achter elke beslissing stond die hij zou nemen en dat ze het begreep. Mijn ouders gebeld, waarbij mijn moeder nog vroeg of Patrick nog dingen wilde doen? Misschien nog met de mannen op stap. Helaas was dat toen al niet meer mogelijk, maar het geeft wel aan hoe vreselijk hard het gegaan was de twee weken daarvoor. 2.5 Weken geleden waren ze nl. nog langs geweest. Toen at Patrick nog gewoon mee aan tafel, zat hij op de bank, was het ziekenhuisbed nog niet in de woonkamer, konden we nog in de tuin zitten en ging Patrick zelfstandig naar boven als hij even wilde rusten. Ik blijf het bizar vinden hoe snel de laatste fase is gegaan... Ook zijn zussen en mijn zus gebeld. Nog niets was definitief, de datum was nog niet bekend, maar het was onvermijdelijk. De beslissing was genomen. Zaterdag de betreffende blog geschreven, om onze omgeving met mensen die zo intens meedeleven toch een beetje voor te bereiden...
Zaterdagochtend word ik wakker van een bons. Patrick wilde naar de wc en liet mij slapen. Overmoedig besloot hij ook gelijk de krant te pakken, maar de inspanning is teveel en hij is gevallen. Hij is heel erg geschrokken en heeft helemaal geen kracht in zijn benen. Hij ligt in het halletje en ik krijg hem niet opgetild... Jasmijn komt ook naar beneden en vraagt waarom hij daar ligt. Ik zie de paniek in zijn ogen en probeer me groot te houden. In mijn pyama bel ik aan bij wat buren, maar iedereen slaapt nog en Hans & Pleuni zijn er niet. Ik weet niet wat ik moet doen en dan zie ik Wendy fietsen, zij is onderweg naar het station. Volgens mij ziet ze dat er wat is en gelukkig stopt ze. Ze belt Frans en die staat binnen 3 minuten bij ons binnen en takelt Patrick omhoog. Het was vreselijk en we zijn enorm opgelucht dat Patrick weer in zijn bed zit. Hoewel het uiteindelijk een kleine valpartij is, is de impact ervan groot. Patrick vertrouwt zijn eigen benen niet meer en is heel bang om weer in zo'n machteloze situatie te komen...
Zondagochtend hebben we een heel lekere ochtend. We hebben allemaal een goed humeur en de sfeer is goed. Aan Patrick merk je de berusting. We zijn samen, dicht bij elkaar. Thijmen is uitgelaten en doet oneindig kiekeboe-spelletjes aan het voeteneind van Patrick's bed. Jasmijn zit lekker bij mij op de uitgeklapte slaapbank en kletst een beetje met Patrick. De tv staat aan, op MTV. Ze zenden Rock am Nurenberger Ring (of zoiets) uit en Slash geeft de ene na de andere gitaarsolo weg. Het geluid gaat steeds wat harder en Jasmijn en Thijmen staan te swingen. Ik pak de camera, het is zo'n fantastisch beeld; ongedwongen en ongekunsteld. Ze hebben het niet echt in de gaten dat ik film, Patrick zingt een beetje mee en iedereen doet zijn ding. Later zie ik pas dat Patrick 'Sweet child of mine' meezingt... Hoe toepasselijk. Ik heb het filmpje op de blog gezet, bij het bericht van 11 augustus. Ondanks alles wat er speelt hebben we dit soort momenten gelukkig ook nog samen.
Het volgende bericht is van donderdag 11 augustus. Op de maandag het betreffende gesprek met de huisarts gehad. Een heftig en intens gesprek waarin de huisarts ook nog het alternatief opperde; accepteren dat je bedlegerig wordt, misschien zelfs in een verzorgingstehuis... "Nee, dat niet. Dat is voor mij geen leven..." Patrick was stellig en overtuigd van de juistheid van zijn beslissing. De arts gelukkig ook, maar hij wilde zeker weten dat Patrick zeker was. Daarna een veel functioneler gesprek, euthanasie hoe werkt dat? Welke methode is er, welke stappen moeten er gezet worden? De huisarts heeft de methoden uitgelegd en Patrick's voorkeur ging uit naar een injectie waar je eerst in diepe slaap gebracht wordt en dan pas de echte injectie krijgt. Volgende stap: het doorspreken van de procedure. Er moest een SCEN-arts komen om te beoordelen of de aanvraag voor euthanasie wel terecht was, die moet vervolgens een verslag schrijven wat goedgekeurd moet worden door het ministerie. Die goedkeuring gaat vervolgens naar de huisarts en die kan dan de benodigde medicatie aanvragen. Behoorlijk wat stappen dus nog. Ook kijken we naar een datum: eind augustus/begin september wordt het waarschijnlijk.
Patrick zag behoorlijk op tegen het gesprek met de SCEN-arts. Hij was bang dat zijn aanvraag niet gehonoreerd zou worden, dat het persbectief dan echt weg zou zijn. Dat het laatste strohalmpje regie dan ook nog uit zijn handen getrokken zou worden... Patrick was die dagen heel onzeker en het duurde en duurde voordat we iets van de SCEN-arts hoorden. Echt slopend. We belden de huisarts echt elke dag, maar die had geen nieuws. De aanvraag stond uit dus afwachten maar... In de week bellen we Sok, Tjerk en Oscar en vertelt Patrick hun over zijn beslissing. Oscar is dan net een weekje op vakantie en besluit terug te komen. We vinden het vreselijk dat het moet, maar zijn wel heel blij dat ze terugkomen...
Op donderdag kwamen mijn ouders langs. Ik zag ze langs rijden en toen ging de deurbel. Ik telde 1+1 bij elkaar op en verwachtte mijn ouders. In plaats daarvan stond en een onbekende oudere man voor de deur: de SCEN-arts. Mijn ouders gevraagd of ze even een blokje om wilden gaan zodat Patrick en de arts ongestoord konden praten. Het was wel een beetje een Jiskefet-waardig tafereel; hij was eind zestig/begin zeventig, had een rode broek aan, warrig haar en modderige schoenen. Een heel oude student ;-). Een voormalig internist-oncoloog en nu werkte hij bij een hospice en was hij dus SCEN-arts. Patrick en hij waren artsen onder elkaar en het klikte wel. Een interessant, bijna filosofisch gesprek volgde. Nadat Patrick kort het verloop van zijn ziekte, de huidige situatie en het toekomstperspectief had verteld liet de SCEN-arts weten absoluut geen bezwaren te zien voor de euthanasie. Wel vroeg hij zich af wat er veranderd was; waarom nu en niet bijvoorbeeld 3 jaar geleden? Daarop werd Patrick stil... "De kindjes... het is zo moeilijk om dat los te laten. Maar het gaat echt niet meer. Ik sluit me af en dan ben ik er eigenlijk al niet meer. Dat wil ik niet," antwoorde Patrick. Als ik eraan terug denk stromen de tranen over mijn wangen. Zo veel liefde... Toen de arts weg was wilde Patrick nog heel even naar het toilet voordat mijn ouders terug zouden zijn. Ik hielp hem overeind en samen strompelden we die kant op. Later hoorde ik van mijn ouders dat dat het moment was dat ze weer bij ons huis waren. Ze keken naar binnen om te zien of de arts weg was en zagen hoeveel moeite het kostte voor Patrick om te gaan zitten en staan. Ze zagen hoe instabiel hij op zijn benen stond. Toen ze hem zo zagen beseften ze pas echt hoe slecht hij eraan toe was... Zittend in bed, net wakker, een extra pilletje tegen de pijn; als Patrick bezoek verwachtte, zag hij en veel beter uit dan hoe hij zich voelde.
Vrijdag krijgen we het bericht dat de SCEN-arts het papierwerk heeft opgestuurd met een positief advies. Je ziet de spanning van Patrick afglijden. Nu hij weet dat het eindig is, kan hij het lijden veel beter verdragen. Alsof de tijdelijkheid de scherpe randjes ervan wegneemt. Wat ook wegvalt is een heel stuk spanning en stress, we bleven ons zorgen maken. Hoe moet het nou als het nog verder verslechterd? Uit huis? Nee, dat willen we niet, maar hoe moet dat dan met de kindjes? Hoe bewust gaan ze dit meemaken? En met mijn werk? Sinds begin augustus ben ik veel meer vanuit huis gaan werken en de laatste dagen lukt het werken echt niet mee. Ik heb afgelopen woensdag mijn baas gebeld, dat het echt heel slecht ging en dat ik alleen nog het hoogstnodige kon doen. Gelukkig was er begrip voor...
Hoewel er veel spanning wegvalt, en er een deken van sereniteit over ons neerdaalt, is het overduidelijk dat het wel steeds slechter met Patrick blijft gaan. Op vrijdag hebben we nod een gesprek met de huisarts om de datum op eins augustus te zetten. Begin september is echt te ver weg...
's Middag komt Floris nog even langs - Patrick vraagt of hij zijn oude motorkleding wil hebben, voor als er mensen proefritten moeten maken of zo. Ik zie aan Patrick dat hij het er moeilijk mee heeft, maar hij wil het echt graag. Als Floris weggaat loopt hij nog even mee naar de schuur om de kleding te pakken. Geemotioneerd kijken we elkaar aan, Floris zegt dat het voelt alsof het de laatste keer is dat hij Patrick ziet en ik zeg dat ik dat ook denk... Als ik weer binnenkom heeft Patrick tranen in zijn ogen. Loslaten doet pijn.
Zaterdag een redelijk goede dag. Doret komt 's middags langs en Lot 's ochtends. We praten een beetje en ze kijkt me aan. Ze weet hoe laat het is... Het contrast kan niet groter zijn; hoogzwanger en bijna dood. Confronterend. 's Avonds gaat het opeens minder en we bellen de huisartsenpost. Ze sturen een arts langs. Toevallig is het dezelfde arts die we in mei ook al hebben gezien. Toen zaten we 's avonds opeens op de eerste hulp en bleek Patrick een dubbele longontsteking te hebben. We herkennen elkaar en de arts schrikt als hij Patrick ziet... Wat ben je achteruit gegaan vergleken met de vorige keer dat we elkaar zagen... De buikpijn wordt waarschijnlijk veroorzaakt door (weer) een bloeding in de lever. Eigenlijk wil de arts dat Patrick naar het ziekenhuis gaat, maar Patrick wil niet. Ik beloof goed op te letten en bij verslechtering moeten we 112 bellen. Ook gaat de dosering Morfine omhoog. Ik doe geen oog dicht...
De volgende ochtend gaat het iets beter. Joyce en Oscar zijn er en het is lekker weer. We vragen of Patrick nog even in het zonnetje wil zitten en dat wil hij. Gelukkig zijn we met z'n drieen om hem te ondersteunen, want anders was het niet gelukt. Naar buiten gaat redelijk. Hij zit heerlijk buiten en geniet zichtbaar. Als hij weer moe is, brengen we hem naar binnen. Dat gaat heel moeizaam, het is de laatste keer dat Patrick uit bed is geweest...
Maandag de 15e komt de huisarts weer. Het papierwerk is binnen. Na de bloeding en de pijnen van afgelopen weekend willen we de datum toch verder naar voren schuiven. Vrijdag de 19e is Vicky jarig, dus dat kan niet. Morgen of overmorgen komt opeens heel dicht bij. Dan blijft de 18e over... Ineens is het echt. Ik vind het doodeng, maar zie aan Patrick dat hij klaar is, moe, op. Je merkt dat hij meer en meer in zijn eigen wereldje raakt, hij heeft hele heldere momenten, maar ook momenten dat hij in zichzelf gekeerd is, zich afsluit.
Nu de datum voor ons vastligt informeren we onze ouders en de mannen. Het is heel gek, want hoe vreselijk het vooruitzicht ook is, het is ook heel mooi samen. We zijn ons zo bewust van elkaar, van onze liefde voor elkaar. Heel intens, sereen. Ik denk er met een heel warm en dierbaar gevoel aan terug. Met name 's avonds praten we heel veel; over onze tijd samen. We beleven vakanties, mooie momenten, het trouwen en de kindjes opnieuw. Het is net alsof we in vogelvlucht elkaar opnieuw ontmoeten, opnieuw verliefd worden en alle mooie momenten overdoen. Heel speciaal.
Als ik de kindjes van de BSO en uit de creche heb gehaald zetten we Jasmijn en Thijmen bij Patrick op het bed. "Papa en mama moeten jullie iets heel ergs vertellen," zo beginnen we. We vertellen dat papa dood gaat, over 3 nachtjes slapen. Dat papa te ziek is en teveel pijn heeft. En dat het echt niet meer gaat. Patrick zegt dat hij heel veel van ze houdt. Thijmen begrijpt er helemaal niets van, maar Jasmijn moet een beetje huilen. Ze is die dag geschminckt op de creche, en ziet er dus uit als een vlinder. Het is een beetje moeilijk te zien hoe ze het oppakt, maar als de kindjes daarna nog even met de knopjes van het bed mogen spelen, is het bijna business as usual.
Jasmijn wordt redelijk vroeg wakker, komt de trap af en blijft halverwege verwachtingsvol zitten. Als we allebei wakker zijn zegt ze: "Nu is er 1 nachtje voorbei. Nog 2 nachtjes slapen en dan.... gaat papa dood" Ze zegt het heel triomfantelijk, net zoals je zou doen als je aftelt voor je verjaardag. Hoewel het natuurlijk helemaal niet grappig is, moeten Patrick en ik toch lachen. Een bevrijdende lach. Wel leggen we uit dat het allemaal niet zo leuk is... Bij het wegbrengen van de kindjes naar de opvang een paar uur later vertelt Jasmijn aan iedereen die ze zit dat haar papa over 2 nachtjes slapen dood gaat. Sommige mensen schrikken zichtbaar maar ik laat haar maar. Ik vind het alleen maar goed dat ze het erover wil hebben.
Op de opvangen maken Jasmijn en Thijmen hele mooie kunstwerkjes voor Patrick. Die hangen we op aan de trap zodat Patrick ze goed kan zien.
's Middags komen Oscar en Krista zodat ik even snel de stad in kan. Nieuwe kleertjes voor Thijmen en Jasmijn kopen voor naar de uitvaart. En voor mezelf. Ik koop een prachtige jurk, ingetogen maar ook een beetje uitbundig. Ik show hem aan Patrick en hij vindt hem prachtig. Ik realiseer me hoe bizar het is, maar het voelt wel heel goed. Net zoals dat hij ook weet waar de uitvaart plaats zal hebben en wat de stijl van de rouwkaarten wordt. Ik vind het heel fijn dat het zijn goedkeuring kan verdragen.
Dinsdag en woensdag is het, net als de afgelopen twee weken, een komen en gaan van dierbaren. De ochtenden zijn we meestal met zijn viertjes en 's middags komen zijn zussen en moeder vaak even koffie drinken. Op dinsdagavond komt mijn moeder nog even langs. Ik zit aan de eettafel mijn laatste werkproject over te dragen aan Willemijn en Patrick en mijn moeder kletsen wat. Het valt me op dat Patrick sommige woorden niet goed kan uitspreken. Ook wrijft hij continu over zijn buik. Hij heeft veel pijn... Als mijn moeder weg is lijkt het weer wat beter te gaan. Maar dat duurt niet lang. Om een uur of 1.00 krijgt hij weer heel veel buikpijn. Het lijkt alsof zijn buik nog voller stroomt met vocht en ook zijn bovenbenen zwellen op. Eerst bellen we de verpleging, maar die kunnen pas iets doen als een dokter een diagnose heeft gesteld. We opperen nog dat Patrick arts is, en dat hij de diagnose kan stellen, maar dat accepteren ze niet. De huisartsenpost wordt gebeld en gelukkig zijn ze er binnen 20 minuten. De dienstdoende arts wil een ambulance bellen, Patrick moet mee naar het ziekenhuis. "Ik ga nergens heen," zegt hij. "Ik krijg donderdag mijn euthanasie en ik blijf thuis. Ik ga hier niet weg..." Patrick krijgt een katheter om het vocht uit zijn buik te halen en zo de druk en dus de pijn minder te laten worden. Het zakje stroomt vol en na een paar minuten begint de kleur te veranderen. Van helder naar heel licht roze. Gedurende de nacht wordt het steeds donkerder.
Als de huisarts de volgende ochtend komt is het zakje bijna vol. Er druppelt inmiddels puur bloed in. Hij kijkt me aan en zegt dat hij zich afvraagt of Patrick donderdag wel gaat redden. Maar Patrick is net wakker geworden en hij hoort het. "Echt wel," zegt hij. "Ik ga het redden, ik doe dit op mijn manier." Ik moet erom lachen. Typisch Patrick...
Jasmijn en Patrick hebben nog een afspraak staan, dat ze samen nog een grote-mensen-ijsje (magnum of een cornetto) gaan eten. Ze liggen woensdagavond naast elkaar op het bed en kletsen wat. "Als je doodgaat, moet ik huilen," zegt Jasmijn. "Dan ga ik zeggen lieve, lieve papa." "Ja, dat moet je maar doen," antwoord Patrick... Terwijl zij hun ijsje eten, kruip ik op de bank. Ik tik mijn afscheidsrede. Het vloeit er in een keer uit. 's avonds laat ik het aan Patrick lezen. Ik vind het heel fijn dat wat ik over hem wil zeggen, hoe ik over hem denk en voel, dat hij dat ook weet...
Donderdag de 18e... 's Ochtends breng ik de kindjes naar de opvang, het gaat een lange dag worden en zo hebben zij in ieder geval nog een beetje 'rust' en 'normaal'. Patrick en zijn met zijn twee. We praten, drinken wat en zijn allebei heel onrustig. Ik kan bijna niet stilzitten en ben het huis aan het opruimen (en dat is echt iets heel on-Michelle's). Patrick doet regelmatig zijn ogen dicht en kijkt heel vaak op de klok. Hij is echt aan het aftellen...We zitten bij elkaar, zeggen niet zo veel. Er is harmonie. Om een uurtje of 1 komen Tjerk, Oscar en Sok en ze nemen afscheid van elkaar. Om 14.15 uur ga ik de kindjes halen en om 15.00 uur komen onze families. Het is inmiddels druilerig, stemmig weer. We mogen de woonkamer van Hans en Pleunie gebruiken zodat iedereen om de beurt nog even alleen met Patrick kan zijn. Om half 5 eten Patrick, Jasmijn, Thijmen en ik nog een raketje samen. De sfeer is heel emotioneel, maar ook goed. Jasmijn moet huilen, en zegt dingen als "waarom moet je dood?", "wanneer wordt je dan weer levend?" en "waar moeten wij dan wonen?". We proberen zo goed mogelijk antwoord te geven, maar moeten allebei huilen. Daarna breng ik de kindjes naar de buren. Jasmijn wordt bijna hysterisch, ze vindt het niet eerlijk dat ik wel bij Patrick mag zijn en zij niet. Ik beloof haar dat ik haar zal halen voordat Patrick het prikje krijgt en dan is het goed...
We zijn nog even samen en dan komt de huisarts. Patrick is zichtbaar opgelucht en ik zeg grappend dat ik min of meer had verwacht dat Patrick zijn laatste adem uit zou blazen als de arts voor de deur zou staan. En zo ging het ook een beetje; Patrick ging al voordat de 'echte' prik gezet werd. Het ging heel snel. Ik rende naar het buurhuis om Jasmijn te halen en Patrick was een beetje in paniek toen ik 1 minuut later terug kwam. Ik pakte zijn handen en hij kwam tot rust...
Ik denk dat hij de laatste dag als lang heeft ervaren, en dat hij veel pijn had. Hij heeft het voor ons zo goed mogelijk gedaan. Zijn proces van loslaten is al eerder begonnen en hij was verder dan wij waren.
zondag 5 februari 2012
Winterpret
Sneeuwpret in de achtertuin met Oscar (foto en filmpje)
Ijspret op de schaatsbaan in Oostzaan met Sanne en Martin
Ijspret op de schaatsbaan in Oostzaan met Sanne en Martin
zondag 29 januari 2012
Bouwjaar 1972
Gisteravond een etentje ter gelegenheid van de 40e verjaardag van Lori. Het was leuk en gezellig en ik heb heerlijk gegeten. Maar toch was het ook heftig. Een intiem etentje met voor mij redelijk wat onbekenden. Ik zag er nogal tegen op. Een belangrijke factor daarin was de aanleiding van het feestje: 40 jaar.
Bouwjaar 1972. Dit jaar worden er heel veel vrienden 40. Patrick zou dit jaar ook 40 geworden zijn. 40. Het was niet de eerste confrontatie met die getal; vorig jaar werden vrienden ook 40 en waren mijn ouders 40 jaar getrouwd. Toen was het heftig omdat we ons afvroegen of Patrick deze mijlpaal ook zou halen... Deze eerste confrontatie met 40 van dit jaar heb ik achter de rug. Ik ben blij dat ik gegaan ben, dat ik erbij was. Ik heb genoten, maar het ijlt na in mijn hoofd. Weer een stap gezet.
Bouwjaar 1972. Dit jaar worden er heel veel vrienden 40. Patrick zou dit jaar ook 40 geworden zijn. 40. Het was niet de eerste confrontatie met die getal; vorig jaar werden vrienden ook 40 en waren mijn ouders 40 jaar getrouwd. Toen was het heftig omdat we ons afvroegen of Patrick deze mijlpaal ook zou halen... Deze eerste confrontatie met 40 van dit jaar heb ik achter de rug. Ik ben blij dat ik gegaan ben, dat ik erbij was. Ik heb genoten, maar het ijlt na in mijn hoofd. Weer een stap gezet.
maandag 16 januari 2012
Langzaam weer aan het werk
Mijn vorige blog was op oudjaarsdag, dus hoewel het niet meer 'mag', toch een welgemeend goed 2012 allemaal; goede gezondheid en geniet van wat je hebt!
Ik ben sinds de eerste week van januari weer aan het werk, via een heel reintegratietraject. Ook heb ik besloten voor onbepaalde tijd een dag minder te gaan werken; ik heb behoefte aan meer tijd met de kindjes en minder hectiek en stress. Financieel wel een behoorlijke aderlating maar voorlopig ga ik me daar nog geen zorgen om maken...
Ik reintegreer in ieder geval naar drie dagen aan de hand van 3x 4 uur in de week wat vanaf februari opbouwt met iedere week een uurtje erbij. En hoewel het heel relaxed klinkt en natuurlijk ook niet veel is, valt het me toch tegen. Het is weer zoeken naar een nieuw ritme. Bovendien stonden de eerste dagen in het teken van 'hoe is het met je?'. Heel fijn natuurlijk, al die belangstelling. Maar ook heel confronterend omdat je continu teruggeworpen wordt in je gevoel. Het raakt me waardoor het 's avonds door mijn hoofd blijft spoken. Op dat soort momenten mis ik Patrick extra en verzand ik gelijk weer in de slechte gewoonte om te laat naar bed te gaan. En dus moe. Moe van te laat naar bed en moe van het weer werken. Het werkritme, het geconcentreerd blijven... ik merk duidelijk dat ik er even uitgeweest ben.
Als gevolg merk ik ook dat het hier thuis weer gelijk meer op mijn tenen lopen is, mijn lontje is korter en daar baal ik dan vervolgens weer van. Het loopt dus nog niet helemaal op rolletjes, maar toch valt er ook wel weer wat voor te zeggen om meer onder de mensen te zijn. En het eerste gevoel, van heel erg opzien om weer aan het werk te gaan, wordt wel minder.
Hoop dat het net zo is al na mijn zwangerschapsverloven: geen zin om weer aan het werk te gaan maar na een week of 2 weer heel blij zijn met het werk. We zullen het zien...
Ik ben sinds de eerste week van januari weer aan het werk, via een heel reintegratietraject. Ook heb ik besloten voor onbepaalde tijd een dag minder te gaan werken; ik heb behoefte aan meer tijd met de kindjes en minder hectiek en stress. Financieel wel een behoorlijke aderlating maar voorlopig ga ik me daar nog geen zorgen om maken...
Ik reintegreer in ieder geval naar drie dagen aan de hand van 3x 4 uur in de week wat vanaf februari opbouwt met iedere week een uurtje erbij. En hoewel het heel relaxed klinkt en natuurlijk ook niet veel is, valt het me toch tegen. Het is weer zoeken naar een nieuw ritme. Bovendien stonden de eerste dagen in het teken van 'hoe is het met je?'. Heel fijn natuurlijk, al die belangstelling. Maar ook heel confronterend omdat je continu teruggeworpen wordt in je gevoel. Het raakt me waardoor het 's avonds door mijn hoofd blijft spoken. Op dat soort momenten mis ik Patrick extra en verzand ik gelijk weer in de slechte gewoonte om te laat naar bed te gaan. En dus moe. Moe van te laat naar bed en moe van het weer werken. Het werkritme, het geconcentreerd blijven... ik merk duidelijk dat ik er even uitgeweest ben.
Als gevolg merk ik ook dat het hier thuis weer gelijk meer op mijn tenen lopen is, mijn lontje is korter en daar baal ik dan vervolgens weer van. Het loopt dus nog niet helemaal op rolletjes, maar toch valt er ook wel weer wat voor te zeggen om meer onder de mensen te zijn. En het eerste gevoel, van heel erg opzien om weer aan het werk te gaan, wordt wel minder.
Hoop dat het net zo is al na mijn zwangerschapsverloven: geen zin om weer aan het werk te gaan maar na een week of 2 weer heel blij zijn met het werk. We zullen het zien...
Abonneren op:
Posts (Atom)